Gömülü Finans Trendi ile İlgili Bilmeniz Gerekenler

Fintech dünyasındaki gelişmeler hem finans kuruluşlarının hem de tüketicilerin işlerini kolaylaştırıyor. Bununla birlikte finans kuruluşu olmayan firmalar da fintech’ler sayesinde kendi müşterileriyle finansal ilişki kurmaya başladı. Bu finansal ilişkiyi sağlayan trend ise gömülü finans. Peki, gömülü finans nedir ve bu finansal ilişkiyi nasıl sağlıyor?

Gömülü Finans Nedir?

Gömülü finans (embedded finance), finansal olmayan kuruluşların sunduğu finans hizmetlerini kapsayan bir ifade. Bu yeni finans teknolojisini, asıl işi finans veya bankacılık olmayan firmaların, bankacılık ürün ve hizmetlerini kendi müşterilerine sunması olarak tanımlayabiliriz. Bu noktada bankacılık ürünleriyle birlikte ödeme ve sigorta hizmetlerinin de gömülü finans kapsamında, ödeme ve sigorta kuruluşu olmayan firmalar tarafından verildiğini belirtelim.

Yerleşik finans olarak da bilinen bu yöntemde finans dışı firmalar, finansal hizmetleri kendi sistemlerine entegre ederek hizmet veriyor. Fakat bu hizmeti bir banka kimliğiyle sınırsız bir şekilde vermiyorlar. Gömülü finans kullanan firmaların müşterileri, bu finansal hizmetleri ilgili firmanın ürün ve hizmetlerini satın alırken kullanabiliyorlar.

Finansal olmayan firmalar, kendi müşterilerine sigortacılık ve bankacılık hizmeti verirken BaaS teknolojisi ve API’lerden faydalanıyor. Gömülü finansın temelini oluşturan bu kavramları da kısaca açıklayalım.

BaaS Nedir?

BaaS (Banking as a Service - Servis Modeli Bankacılığı); bankaların, kendilerine ait altyapı sistemlerini, gömülü finans modeline sahip firmaların API’ler aracılığıyla kullanmalarına izin verdikleri bir sistemdir. Yani finansal olmayan kuruluşlar; finansal ürün ve hizmetleri, bankaların altyapılarını kullanarak veriyor. Gömülü finans teknolojisinin adı da banka altyapılarının arka planda “gömülü” olarak çalışmasından geliyor.

API Nedir?

API (Application Programming Interface - Uygulama Programlama Arayüzü), farklı uygulamaların ortak amaca hizmet edebilmek adına birlikte çalışmasını ve iletişime geçmesini sağlayan yazılımların genel adıdır. Gömülü finansta API, finans kuruluşu olmayan bir firmaya ait web sitesi veya mobil uygulama üzerinden bankacılık işlemleri yapabilmeyi sağlar.

Yani kullanıcı; bankacılık işlemlerini, hizmet aldığı firmanın uygulaması üzerinden yapar. İşlem sürecinde ön planda yerleşik finans firmasının uygulaması görünür. Fakat arka planda süreci banka yürütür. API’ler, firmaya ait uygulama ile bankaya ait uygulamanın iletişim kurmasını ve işlemlerin tek uygulama üzerinden yürütülmesini sağlar.

Gömülü Finans Çeşitleri

 

Gömülü finans hizmetlerinde, tüketicilerin karşısına farklı uygulamalar çıkabiliyor. E-ticaret sitesi ya da perakende satış fark etmeksizin ödeme süreçlerini hızlandıran ve kolaylaştıran bu sistemin yaygın olarak kullanılan 3 türü bulunuyor. Bunları; gömülü kredi, gömülü ödeme ve gömülü sigorta olarak sıralayabiliriz. Şimdi, bu gömülü finans örneklerine yakından bakalım.

Gömülü Kredi

Gömülü kredi, finans şirketi olmayan firmaların kendi müşterilerine tanımladıkları harcama limitlerini ifade ediyor. Bu uygulama sayesinde tüketiciler, herhangi bir banka ile çalışmadan kredi kullanabiliyor. Gömülü kredinin en yaygın örneğini ise e-ticaret siteleri üzerinden gösterebiliriz.

E-ticaret sitelerinin sunduğu “şimdi al, sonra öde (BNPL - buy now, pay later)” kampanyaları, gömülü kredinin uygulamadaki hâlidir. Bu sistemde müşterileri bir ürünü satın alır ve ödemeyi daha sonra peşin veya taksitle yapar. Bu süreçte toplam tutar için müşterinin kartına bloke konmaz ve müşterinin herhangi bir bankadan hizmet almasına gerek yoktur.

Gömülü Ödeme (Gömülü Cüzdan)

Gömülü ödeme, en kısa tanımıyla finansal olmayan firmalara ait dijital cüzdanlardır. E-ticaret platformlarıyla birlikte daha yaygın hâle gelen gömülü cüzdan, fiziksel mağazalarda da sıkça kullanılır. Bu sistemde tüketiciler, ürün veya hizmet alacakları firmanın sunduğu gömülü cüzdana kendi kartlarından bakiye yükler. İhtiyaç hâlinde ise gömülü ödeme yöntemiyle alışveriş yaparlar.

E-ticaret sitelerindeki cüzdanlar, sadece ilgili sitenin içerisindeki harcamalarda kullanılır. Fiziksel mağazaları bulunan firmaların da tüm şubelerinde gömülü cüzdan ile ödeme yapılabilir. Mağazalarda süreç genellikle mobil uygulama üzerinden ilerler. Firmanın mobil uygulamasındaki cüzdana bakiye yüklenir ve kasada QR kod ya da NFC gibi teknolojiler kullanılarak ödeme yapılır.

Gömülü Sigorta

Finansal olmayan bir kuruluşun ürün ve hizmet satışlarının yanında, satış sonrası süreç için de bu yöntemi kullandığını görebiliyoruz. Öyle ki gömülü sigorta, aslında uzun zamandır hayatımızda olan bir uygulama. Gömülü sigorta hizmetlerinin en çok kullanıldığı alanlar ise otomotiv ve turizm.

Araba satışı yapan firmalar, satış sonrası aracın sigorta poliçesini kesmek için de hizmet verir. Aynı şekilde turizm firmaları da müşterileri için seyahat sigortası yapar. Uzun zamandır uygulamada olan bu hizmetler, gömülü sigortanın en yaygın örnekleridir.

Gömülü Finansın Geleceği

Gömülü finans son yıllarda yaygınlaşmaya başladı, fakat gelecekte bu tanımı daha fazla duymamız mümkün. Açık bankacılık ile bankaların bir araya gelmesinden sonra sektör fark etmeksizin birçok firma da gömülü finans sonrası bankalarla bir araya gelmiş oldu. Finansal hizmetlerin finansal olmayan firmalar tarafından verilmesi, başlangıçta riskli karşılansa da sistemin verimli bir şekilde işliyor olması bu algıyı değiştirdi.

Gömülü finansın geleceği ile ilgili yapılan bir araştırmaya göre Avrupa’daki finans kuruluşu olmayan firmaların %73’ü gelecek iki yıl, %19’u ise gelecek beş yıl içinde gömülü finansa geçiş yapmayı düşünüyor. Buna göre firmaların %92’si, hizmet ağını gömülü finansal hizmetlerle genişletecek. Bu veriye göre yapılan tahminler ise gömülü finans sektörünün 171,78 milyar euro hacme ulaşacağını söylüyor.

Araştırmaya katılan firmalar, gömülü finansa sıcak bakma nedenlerini şöyle sıralıyor:

• Geliri artırmada etkili olması
• Ödeme sürecini hızlandırması
• Marka değerini artırması
• Yatırım getirisinin yüksek olması
• İyi bir müşteri deneyimi sunması

Görüldüğü üzere gömülü finans da birçok fintech gibi ticaretteki tüm tarafların işlerini kolaylaştırabilecek etkiye sahip. Hem tüketici hem de satıcı tarafından faydalı olan gömülü finans teknolojisi, gelecekte yükselişini devam ettirecek gibi görünüyor. Gömülü finans gibi gelecekte ödeme deneyimini değiştirecek olan diğer sistemler hakkında bilgi almak için ise “Geleceğin Ödeme Sistemleri Neler Olacak?” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.