Uçtan Uca Ödeme (P2P) Nedir?

Fintech dünyasında yaşanan gelişmeler, kullanıcılara yeni özgürlükler de getiriyor. Banka hesaplarını daha efektif kullanmayı sağlayan yeni teknolojiler, ödeme ve para transferleri için dijital kanalları tercih edenlerin işlerini kolaylaştırıyor. Bu gelişmelerin çevresinde ortaya çıkan uçtan uca ödeme teknolojisi, para transferini basit bir işleme dönüştürüyor. Peki, uçtan uca ödeme ya da kısaca P2P nedir, nasıl çalışır?

P2P Ödeme Nedir?

P2P (Peer to Peer) ödeme, kişilerin doğrudan birbirlerine para göndermelerine imkân veren teknolojiyi ifade ediyor. Bu sistemde taraflar kurum veya işletmelerden değil, bireylerden oluşuyor. Yani P2P bir kuruma ödeme yapmaktan çok aile ve arkadaşlar arasındaki para alışverişinde kullanılıyor. Ayrıca para göndermek için karşı tarafın banka bilgilerine de ihtiyaç duyulmuyor.

Eşler arası, kişiler arası veya uçtan uca ödeme gibi Türkçe karşılıkları bulunan P2P, aslında çok yeni bir teknoloji değil. 2009 yılında Venmo isimli bir firma, SMS üzerinden para transferi yapmayı mümkün kılan bir sistem geliştirdi. Bireysel kullanıcılar kendi aralarında bu uygulamayı kullanmaya başlasa da dijital bankacılığın yaygın olmadığı o dönemlerde, bu yenilik banka ve ödeme kuruluşlarının dikkatini çekmedi.

P2P sisteminin en önemli özelliklerinden biri de para transferleri için bankaların kullanılmaması. Eşler arası ödeme hizmeti veren uygulamalar bakiye sistemiyle çalıştığı için para gönderme anında bankalar kullanılmıyor. Öyle ki günümüzde bankalar, kendi geliştirdikleri P2P uygulamalarını farklı isimlerle hizmete açıyor.

Banka dışındaki diğer ödeme kurumlarının eşler arası ödeme uygulamaları da yaygın bir şekilde kullanılıyor. Çünkü bu uygulamaları kullanan kişinin hangi bankada müşteri olduğu bir önem taşımıyor. Dolayısıyla kullanıcılar, kullanımı daha kolay ve avantajları daha çok olan uygulamaları tercih ediyor.

P2P Ödemeler Nasıl Çalışır?

P2P ödemeler, akıllı telefonlara yüklenebilen mobil uygulamalar üzerinden çalışıyor. Bu uygulamaları hizmete açan kuruluşların fiziksel banka şubeleri bulunmuyor. Sistemin çalışma prensibini ise kısaca dijital para transferi yapmak şeklinde açıklayabiliriz. Kişiler, dijital ve online bir ortamda, birbirlerine anlık olarak para gönderebiliyor.

Kullanıcılar, eşler arası ödeme uygulamalarından birini telefonuna kurarak bu hizmeti kullanmaya başlayabiliyor. Kısa sürede tamamlanan kayıt ve kimlik doğrulama işlemlerinin ardından uygulamaya bir banka hesabı bağlanması yeterli oluyor. Banka hesabının bağlanma sebebi ise P2P uygulamasının içine kolayca bakiye yükleyebilmek ve mevcut bakiyeyi çekebilmek.

Bu uygulamalara kredi kartlarından da para yüklenebiliyor. Fakat bazı P2P firmaları, banka hesabı bulunmayan kullanıcılara da hizmet veriyor. Kullanıcılar ATM’ler aracılığıyla uygulamalara bakiye yükleyebiliyor. Asıl avantaj ise para göndermeye başlayınca ortaya çıkıyor.

Avantaj olarak değerlendirilen nokta, tarafların banka bilgilerine ihtiyaç duymaması. Örneğin kişiler arası ödeme teknolojisinin ilk örneği SMS üzerinden çalıştığı için, para gönderilecek kişinin telefon numarasını bilmek yetiyordu. Günümüzde ise karşı tarafın telefon numarasına ve e-posta adresine para gönderebilmek mümkün. Bankalardaki kolay adres sisteminin de benzer bir mantıkla çalıştığını söyleyebiliriz.

Bir diğer avantaj da anlık para transferi yapabilme özgürlüğü. Fakat bu her zaman mümkün değil. Peki eşler arası ödemede para ne zaman hesaba geçiyor?

P2P ile Gönderilen Para Ne Zaman Hesaba Geçer?

Kullanıcılar, aynı uygulamayı kullanan diğer kullanıcılara anında para gönderebiliyor. Aslında uygulama dışına yapılan transferler de hızlı bir şekilde tamamlanıyor ama bazı P2P firmaları, EFT sınırlamalarını uyguluyor. Yani uygulama içindeki bakiye bir banka hesabına gönderildiğinde, para mesai saatleri içinde hesaba geçiyor.

P2P Ödeme Ücretleri

P2P sistemi, kullanıcılara ücretsiz para transferi yapma hakkı da sunuyor. Bu hizmetin sunulduğu uygulamaları indirmek, kurmak, kayıt olmak ve kullanmak çoğu zaman ücretsiz oluyor. Bazı özel hizmetlerden ise ücret talep ediliyor.

Ücretsiz para transferi, genellikle aynı uygulamayı kullanan kişiler arasında mümkün oluyor ve uygulama dışına yapılan transferlerden ücret alınıyor. Tabii bu konuda firmaların kampanya düzenleyip her yöne ücretsiz para transferi olanağı sunması da ihtimaller arasında. Bunlara ek olarak banka hesabından P2P uygulamasına para yüklerken de bazı bankalar komisyon tahsil ediyor.

P2P Ödemeler Güvenli mi?

Kişiler arası para transferi günümüzde hızla yaygınlaşırken güvenlik seviyeleri yine akıllarda soru işareti oluşturuyor. Bu noktada kullanıcıların dikkatli olması gerekiyor. Güvenilir firmaların hizmete açtığı uygulamalar tercih edildiğinde herhangi bir güvenlik riskli doğmuyor. Çünkü bu firmalar ilgili devlet kurumlarından gerekli izinleri alarak hizmet veriyor.