Kendi İşini Kurmak İsteyenler İçin Adım Adım Rehber

İş kurmak oldukça geniş kapsamlı bir süreçtir. Bu nedenle her detayı ayrı ayrı düşünülmeli ve doğru planlanmalıdır. İş kurma sürecinde ele alınacaklar arasında; iş fikri, pazar ve rakip araştırması, iş planı oluşturma, resmi süreçler, finansman, ürün geliştirme ve pazarlama gibi konular bulunur. Her bir konu ayrı bir uzmanlık alanı gerektirdiği için de kendi işinizi kurarken bu alanlarda profesyonel destek alabilirsiniz. Genel hatlarıyla bilgi sahibi olmanız ve kendi işinizi kurarken hangi adımları atmanız gerektiğini görebilmeniz adına sizin için kapsamlı bir rehber hazırladık.

İş Fikri ve Pazar Araştırması

Kendi işinizi kurmak için atmanız gereken ilk adım elbette iş fikrini bulmaktır. Bir fikir olmadan eyleme geçmek pek mümkün değildir. İş fikri bulurken de hedef kitle, pazar ve rakip araştırmalarına ağırlık vermelisiniz.

İş Fikrini Belirleme

İş fikri belirlerken ilk düşünmeniz gereken detay kendi uzmanlık alanlarınızdır. Herhangi bir alanda akademik eğitim aldıysanız bu alana yoğunlaşabilirsiniz. Bunun dışında mesleki deneyimlerinizi de göz önünde bulundurabilir, daha önce çalıştığınız işlerden edindiğiniz tecrübelerin üzerine kendi iş fikrinizi oluşturabilirsiniz.

Hedef Kitleyi ve Pazarı Analiz Etme

Aklınızdaki iş fikirleri için öncelikle hedef kitle araştırması yapmalısınız. Müşteri potansiyeli yüksek hedef kitlelere ulaşabileceğiniz fikirleri olgunlaştırabilirsiniz. Bunun yanında söz konusu hedef kitlenin bulunduğu pazara da göz atmalısınız. Pazarın dinamiklerini öğrenmeli, iletişim dilini tespit etmeli ve piyasası hakkında bilgi sahibi olmalısınız.

Rakip Analizi Nasıl Yapılır?

Rakip analizi, işinizi kuracağınız pazarda ve sektörde hizmet veren, sizinle aynı veya benzer ürün ve hizmetleri satan firmaları analiz etme işlemidir. Bunun için iş fikrini belirleyip pazarı öğrendikten sonra pazarın liderlerine odaklanmalısınız. Başarılı firmaların iş modellerini, ürünlerini, pazarlama yöntemlerini ve diğer detaylarını araştırmalısınız. Hangi rakiple ne derecede rekabet edebileceğinizi tespit edip markalaşma sürecini buna göre yönetmelisiniz.

Rakip analizi sürecinde başarısız firmalara göz atmanızda da fayda var. Bu firmaların yaptığı hataları göz önünde bulundurarak hareket etmeniz, başarısız olma riskinizi minimuma indirir.

İş Planı ve Strateji Oluşturma

İş planı ve strateji oluşturma, kurduğunuz işin geleceği için oldukça önemlidir. Gelecekte neler yapmak istediğinizi ve potansiyelinizin neler yapmaya izin verdiğini tespit edip karşılaştırmanız, iş kurma sürecinize fayda sağlar. Marka, kurumsallık, finansman ve benzeri tüm konularda plan ve strateji oluşturmalısınız.

İş Planı Nedir ve Neden Önemlidir?

İş planı, yeni kurulacak işletmelerde hangi işlerin hangi süreçlerden geçirileceği, nasıl yürütüleceği, organizasyonel ve operasyonel yapının nasıl olacağı gibi konuları içeren raporlara verilen genel isimdir. İş planı raporları, kurduğunuz işin sürdürülebilir bir şekilde ilerlemesini sağlamak açısından önemlidir. Hangi süreçlerde ne gibi adımlar atmanız gerektiğini gösteren bir rehber olarak faydalanabileceğiniz iş planı, karşılaşabileceğiniz olası riskler için alabileceğiniz tedbirleri de içermelidir.

Kârlılık ve Maliyet Hesaplamaları

Finansal yapı, kurduğunuz işi ayakta tutabilecek en önemli unsurlardan biridir. Bu nedenle hesaplama süreçlerine hassasiyetle yaklaşmalısınız. Satacağınız ürün ve hizmetlerle ilgili maliyet hesabında tüm kalemleri hesaba kattığınızdan emin olmalısınız. Kârlılık oranını yüksek tutmalı, yeterli kazancı sağlamayan ürünleri kâr potansiyeli yüksek olanlarla değiştirmelisiniz. Hangi üründen ne kadar kâr edeceğinizi bildiğinizde finansal yapınızı da daha doğru biçimde şekillendirebilirsiniz.

Büyüme Stratejisi ve Uzun Vadeli Planlama

Büyüme konusunda kontrollü davranmanız ve acele etmemeniz gerekir. Fakat bu sürece her zaman hazırlıklı olmalısınız. Kendi işinizi kurarken kısa ve orta vadeli planlamalara ek olarak uzun vadeli planlamalar yapmalı, bu planlamalara büyüme stratejilerini de dahil etmelisiniz. İşletmenizi doğru ölçeklendirmeli ve büyüme sürecini zamana yaymalısınız.

Resmi Süreçler ve Şirket Kuruluşu

Kendi işinizi kurmadan önce yasal mevzuatlar hakkında da detaylı bir araştırma yapmalısınız. Öncelikle bireysel olarak yürütmek istediğiniz bir iş kuruyor olsanız bile şirket kurmak zorunda olduğunuzu unutmamalısınız. Faturalandırma ve vergilendirme gibi süreçlere dikkat etmeli, işinizi bu yasal kurallar doğrultusunda kurmalısınız.

Şahıs Şirketi mi, Limitet Şirket mi?

Kendi işini kurmak isteyen hemen herkesin aklındaki sorulardan biri, şirket türünün ne olması gerektiğiyle ilgilidir. Bu noktada seçebileceğiniz başlıca türler; şahıs şirketi, limitet şirket ve anonim şirkettir. Hangisini tercih etmeniz gerektiği ise tamamen sektörünüze, iş modelinize, sermaye gücünüze, ortaklık yapınıza ve işinizin gelecek potansiyeline bağlıdır. Küçük ölçekli ve birkaç kişi tarafından yürütülebilecek işler için şahıs şirketi yeterli olurken kurumsal firma modelinde veya küresel pazara açılacak bir iş kuracaksanız anonim ve limitet seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.

Vergi ve Yasal Yükümlülükler

Kendi işinizi kurduğunuz takdirde yeni vergi kalemlerinden sorumlu olursunuz. Hemen her kişi ve kurumun gelir vergisi vermesi gerekirken işinizin ölçeğine bağlı olarak gelir veya kurumlar vergisi ödersiniz. Sattığınız ürün ve hizmetler için de KDV toplayıp ilgili kurumlara ödeme yaparsınız. Buna ek olarak damga vergisi gibi kalemlerin yanı sıra SGK ödemelerinin de bulunduğunu hesaba katmalısınız. Tüm bu yasal yükümlülüklerinizi doğru zamanda yerine getirmelisiniz.

Gerekli Belgeler ve Başvuru Süreci

İş kurmak için başta vergi dairesi olmak üzere bazı devlet birimlerine başvuru yapmanız gerekir. Şirket kuruluşunu da kapsayan bu süreçte birçok belgeye ihtiyacınız olacaktır. Yapacağınız işin türü, gireceğiniz sektör ve şirket modelinize bağlı olarak bu belgelerde değişiklikler olabilir. Genel olarak ihtiyaç duyabileceğiniz temel evrak listesi şöyledir:

• T.C. kimlik kartı ve ikametgah belgesi
• Kuruluş sözleşmesi veya ana sözleşme
• Vergi dairesi başvuru belgeleri
• Vergi kimlik numarası ve vergi levhası
• Ticaret sicil kaydı
• İş yeri açma ve çalışma ruhsatı
• Sermaye beyan belgesi
• Noter onaylı imza sirküleri
• Faaliyet gösterilen alana bağlı olarak gerek duyulan lisans ve izin belgeleri

Finansman ve Sermaye Yönetimi

Kendi işinizi kurmak istiyorsanız iş fikriniz için yeterli olacak miktarda sermayeye sahip olmanız gerekir. Kendi imkânlarınızla bulduğunuz sermayeye ek olarak farklı kaynaklardan da yararlanabilirsiniz. Sonrasında ise bu sermayeyi nasıl kullanacağınızı belirlemeli, bütçe planlaması yapmalısınız.

İş Kurarken Sermaye Kaynakları Nelerdir?

İş kuruluşunda birincil sermaye kaynağı kendi birikiminizdir. Nakit birikiminizin yanında menkul ve gayrimenkul varlıklarınızı da paraya çevirebilirsiniz. Bir diğer yaygın kaynak ise banka kredileridir. Faiz söz konusu olmasından dolayı bütçenizi biraz zorlayabilecek olan kredi seçeneğini, doğru bir ödeme planı yaparak kullanabilirsiniz. Bir başka seçenek de yatırımcılardır. Bulması zordur ve yatırım yapılacak miktar her zaman yeterli olmayabilir, fakat kuracağınız işi geliştirebilmeniz adına faydalıdır.

Hibe ve Teşviklerden Nasıl Yararlanılır?

Hibe ve teşvikler, iş kurma sürecini finansal açıdan ciddi oranda rahatlatan uygulamalardır. Özellikle KOBİ’lere verilen hibe destekleri, iş modelinizin uyumlu olması durumunda faydalanabileceğiniz finansal kaynaklardır. Birçok kurum, dernek ve yatırımcı bu şekilde destekler sunar. Ayrıca KOSGEB destekleri de finansman konusunda faydalanabileceğiniz programlardır.

Bu hibe ve teşviklerden faydalanabilmek için gerekli şartlar, program ve destek sunan kuruma göre değişiklik gösterir. Bununla birlikte her iş fikrine destek verilmez. Dolayısıyla hibe ve teşviklerden faydalanabilmek için destek veren kurumların şartlarına detaylı bir şekilde göz atmanızda fayda vardır.

Bütçe Planlaması ve Nakit Akışı Yönetimi

Kuracağınız işin ticari hayatının uzun olması için etkili bir bütçe planlaması yapmalı ve şirketinize nakit akışı sağlamalısınız. Bütçe planlamasını kısa, orta ve uzun vadeli olacak şekilde yapmalı; gerekli durumlarda da güncellemelisiniz. Planlamanıza potansiyel gelir ve giderlerin tamamını dahil ettiğinizden emin olmalısınız. Nakit akışı konusu ise şirketin finansal açıdan güçlü olmasıyla ilgilidir. Birçok farklı yöntemle ödeme alabilirsiniz, fakat firmanızda her zaman yeterli nakit olmasını sağlamalısınız.

Markalaşma ve Dijital Varlıklar

Yeni iş kurma sürecinde başarılı olmak için işin markalaşma ve kurumsallık tarafını da düşünmelisiniz. Hem sektörel açıdan hem de müşteriler tarafından benimsenecek bir markaya dönüşmeli, güvenilirlik seviyesini en üst düzeyde tutmalısınız. Ayrıca sadece geleneksel pazarlarda değil, dijital ortamda da varlık göstermelisiniz.

Marka İsmi ve Kurumsal Kimlik Oluşturma

Marka isminiz akılda kalıcı, mümkün olduğunca kısa ve anlaşılabilir olmalı. Yaptığınız işi ve ürünlerinizi yansıtmalı, bunun yanında özgün de olmalıdır. Benzersiz bir isim bulup markalaştırarak sektörde güven oluşturabilirsiniz. Güven oluşturma sürecinde kurumsal kimliğin de önemli olduğunu unutmamalısınız. Yeni işinizin ölçeği ne olursa olsun kurumsal bir kimliğe sahip olmasını sağlamalısınız.

Web Sitesi, SEO ve Dijital Pazarlama Stratejileri

E-ticaret yapmasanız bile mutlaka bir web siteniz olmalı. Web siteleri sadece ürün satmak için değil; markalaşmak, kurumsal kimlik oluşturmak, markayı tanıtmak, sektörde bilinmek ve benzeri konularda da etkilidir. Ayrıca web sitesi, potansiyel müşterilerinizin sizinle iletişim kurabileceği bir kanaldır. Web sitenizin dijital ortamda varlık gösterebilmesi için dijital pazarlama yöntemlerinden faydalanmalı, özellikle SEO çalışmalarına önem göstermelisiniz.

Sosyal Medya Yönetimi ve İçerik Planlaması

Sosyal medya günümüzde hem geleneksel hem de dijital pazarlama kanallarına yeni bir boyut kazandırmış durumda. Geniş bir kitleyi içinde barındıran sosyal medya platformlarında mutlaka profil oluşturmalı ve markanızın bu alanda da varlık göstermesini sağlamalısınız. Sadece pazarlama değil, tanıtım ve iletişim sürecinde de bu profilleri kullanabilirsiniz. Sosyal medya hesaplarındaki içerik planlamasını ise hizmet verdiğiniz sektörü, müşteri kitlenizin özelliklerini ve marka kimliğinizi dikkate alarak yapmalısınız.

Ürün veya Hizmet Geliştirme

Ürün veya hizmet geliştirmek, kendi işinizi kurarken yapacağınız temel işlerden biri. Bunu yaparken adım adım ilerlemeli ve rakiplerinize göre bazı farklar yaratmalısınız. Test aşamalarını dikkatle takip etmeli ve müşteri taleplerini dikkate alarak ilerlemelisiniz.

Minimum Viable Product (MVP) Nedir?

Minimum uygulanabilir ürün anlamına gelen MVP, kuracağınız işte satacağınız ana ürünün minimum efor, maliyet ve fonksiyona sahip olacak şekilde üretilmiş halidir. Ana ürünü bu şekilde geliştirmenin amacı ise müşteriden çok kısa sürede hızlı ve işe yarar geri bildirimler almaktır. Yeni işinizi kurarken bu yöntemi uygulamanız faydalı olacaktır.

Ürün veya Hizmetin Test Edilmesi ve Geri Bildirim Alma

MVP çalışması sonrası geliştirdiğiniz ürün ve hizmetlerle ilgili geri bildirim almayı bırakmamalısınız. Müşteri memnuniyeti ve iyi bir kullanıcı deneyimi için sürekli geri bildirim talep etmelisiniz. Ürün ve hizmetlerinizi test etmeden pazara sürmemeli, pazara sürdükten sonra da canlı olarak test etmelisiniz. Müşterilerden gelen talepler ve ihtiyaçlar doğrultusunda da ürün yelpazenizi güncellemelisiniz.

Sürekli İyileştirme ve Yenilikçilik

Sizi rakiplerinizden ayıracak en önemli konulardan biri yenilikçiliktir. Pazarda halihazırda bulunan bir ürünü aynı nitelik ve fonksiyonlarla pazara sunmak, işinizin değerini düşürür. Bunun yerine pazardaki ürünlerin eksikliklerini tespit edip yenilikçi yöntemlerle daha gelişmiş versiyonlarını pazara sürmeniz daha verimli bir girişim olacaktır. Ayrıca sizin ürününüzde de eksikler mevcutsa zaman kaybetmeden iyileştirme yapmalı ve rakiplerinizin önünüze geçmesine fırsat vermemelisiniz.

Satış, Pazarlama ve Müşteri Kazanımı

Kendi işinizi kurduktan sonra gelir elde etmek ve yavaş yavaş büyümek için satış yapmaya başlamalısınız. İşletmenize, mağazanıza ve e-ticaret sitenize doğal yollarla da müşteri gelebilir; fakat satışların yeterli seviyeye ulaşması ve gelirinizin artması için pazarlama çalışmaları yapmalı, yeni müşteriler kazanmalısınız.

Hedef Kitleye Ulaşmanın Etkili Yolları

Hedef kitlenize ulaşmak için öncelikle kitlenizdeki potansiyel müşterileri tanımalısınız. Müşteri kitlenizin cinsiyet, yaş, konum gibi bilgileri doğrultusunda farklı iletişim dilleriyle pazarlama yapmalısınız. Bunun için hedef kitlenizi alt gruplara bölebilirsiniz. Ayrıca her bir ürün ve hizmetiniz, farklı bir hedef kitleye hitap ediyor olabilir. Dolayısıyla ürün bazlı hedef kitle çalışması yapmalı, pazarlama stratejinizi de buna göre değişken bir hale getirmelisiniz.

Online ve Offline Satış Kanalları

Satışlarınızı tek bir kanaldan yapmanız, kısıtlı bir kazanç elde etmenize neden olur. Bunun yerine satış yapabileceğiniz tüm kanalları değerlendirmelisiniz. Offline satış kanalı olarak fiziki bir mağaza açtıktan sonra şubeler açmaya veya bayilik vermeye çalışabilirsiniz. Online olarak ise e-ticaret sitesi açabilir ve sanal pazar yerlerinden faydalanabilirsiniz.

Kendi işinizi kurarken oluşturacağınız bu satış kanalları, size ek maliyetler yaratabilir. Fakat iş kurmak başlı başına maliyetli bir süreç olsa da doğru planlama ile kısa sürede maliyeti çıkarabilir, kâr etmeye başlayabilirsiniz. Bu süreçteki finansman ihtiyaçlarınız için “Yeni İş Kuracaklar İçin Teşvik ve Krediler” başlıklı yazımıza göz atabilir, faydalanabileceğiniz teşvik ve kredi imkânları hakkında bilgi alabilirsiniz.