Favök Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Her şirketin belirli bir mali değeri olur ve bu değer, çeşitli analiz yöntemleriyle hesaplanır. Özellikle satış veya yatırım dönemlerinde sıkça başvurulan değerleme yöntemleri, geleceğe yönelik kârlılık bilgisini elde etme imkânı sağlar. Bu konuda en yaygın kullanılan değerleme yöntemlerinden biri ise FAVÖK’tür. Peki FAVÖK ne demektir ve FAVÖK analizi nasıl yapılır?

FAVÖK Nedir?

FAVÖK, bir şirketin değerini belirlemek amacıyla yasal ödemeler veya şirket devri gibi durumlar öncesinde yapılan bir değerleme analizidir. Bir formül ile yapılan hesaplamalara dayanan bu analiz ile şirketin mevcut finansal durumu ile gelecekteki kârlılık potansiyeli ölçülür. FAVÖK açılımı ise “Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kârlılık” şeklindedir. 

FAVÖK Neden Önemlidir?

Faiz, amortisman ve vergi öncesi kârlılık hesaplaması, bir şirketin mali değerini gösterebilmek için yapılır. Bu değer ise bazı yasal ödemelerin hesaplanmasında, şirketin olası devrinde veya dışarıdan yatırım alınacağında önemli bir metrik olarak kabul edilir. Özellikle yatırımcıların dikkat ettiği analizlerin başında gelen FAVÖK, yatırımcıya, bir şirkete yatırım yapmanın doğru mu veya yanlış mı olduğunu gösterir. Ayrıca bu analiz, finansal durum takibi amacıyla şirket içinde de yapılabilir. 

FAVÖK Nasıl Hesaplanır?

Şirketler ve yatırımcılar için önemli olan bu analizle ilgili “FAVÖK nasıl hesaplanır?” sorusuna cevap vermekte de fayda var. FAVÖK hesabı, birçok kalemi içerecek şekilde yapılır. Bu hesaplamada gelir olarak brüt kâr dikkate alınırken amortisman, pazarlama, yönetim ve ARGE gibi çeşitli gider kalemleri de eklenir. Hesaplamadaki temeldeki amaç ise FAVÖK analizi yapılan şirketin borcu olmadığı bir senaryoda, başlıca giderler hesaba katıldığında ne kadar kâr getirebileceğini görmektir. 

FAVÖK Hesaplama Formülü Nedir?

FAVÖK hesaplaması için kullanılan standart bir formül vardır. Gerekli verilerin formüle yerleştirilmesi ile kolayca hesaplama ve analiz yapılabilir. FAVÖK formülü ise şöyledir:

• FAVÖK = Brüt Kâr – Pazarlama, Satış ve Dağıtım Gideri – Genel Yönetim Giderleri – ARGE Giderleri + Amortisman ve İtfa Giderleri

FAVÖK Değeri Nasıl Yorumlanır?

FAVÖK hesabı sonucu, belirli kriterlere göre yorumlanmalıdır. Bu yorumlama, karar verme sürecindeki en belirleyici faktördür. FAVÖK değeri yorumlanırken hesaplama sonucunun negatif veya pozitif olma durumuna bakılır. Elde edilen sonucun değeri ise faaliyet gösterilen sektör dinamiklerine bağlı olarak değişir. Yani yorumun negatif mi, pozitif mi olacağı, piyasanın durumuna bağlıdır. FAVÖK sonucunun ortalamadan yüksek veya düşük çıkması, yapılacak yorumu da değiştirir. 

Yüksek FAVÖK Değeri Ne Anlama Gelir?

Yüksek FAVÖK değeri, analiz edilen şirketin kâr ettiğini gösterir. Bu şirket, gerçekleştirdiği ticari faaliyetleri başarılı bir şekilde yürütmüş ve kârlı duruma geçmiştir. Ne kadar kârlı olduğu ise faaliyet gösteri sektörün kâr ortalamasına göre değerlendirilir. Ortalamanın çok üzerinde bir kâr oranının çıkması halinde ise FAVÖK analizine dahil edilmeyen gider ve borçların da göz önünde bulundurulması gerekir. 

Düşük FAVÖK Değeri Ne Anlama Gelir?

Düşük FAVÖK değeri, analiz edilen şirketin zarar ettiğini gösterir. Mevcut finansal durumu, borçların dahil edilmediği bir analizde zararda çıkan bir şirket ise yatırım yapmaya pek uygun değildir. Şirketin reel potansiyeli yüksekse yapılacak yatırımlarla FAVÖK sonucu pozitife çevrilebilir fakat bunun getireceği riskler de dikkate alınmalıdır. 

Elde edilen sonucun negatif ve pozitif konumlarını görebilmek adına “FAVÖK kaç olmalı?” sorusuna da cevap vermemiz gerekir. 

FAVÖK Kaç Olmalı? 

FAVÖK için her zaman geçerli olan belirli bir standart yoktur. Çünkü analiz edilen şirketi, yarıştığı pazara ve rakiplerine göre değerlendirmek gerekir. Bu da her analizin farklı bir sıfır noktası olduğu anlamına gelir. Fakat bazı borsa endekslerinde sınır 10 olarak kabul edilir. Bu durumda da bir şirketin kârlı ve yatırım yapılabilir olması için FAVÖK sonucunun 10 üzerinde çıkması gerekir. 

FAVÖK Marjı Nedir?

FAVÖK marjı, FAVÖK değerinin toplam gelire göre yüzdesel oranını gösteren bir hesaplamadır. FAVÖK oranı olarak da bilinen bu hesaplama, elde edilen analiz sonucunun toplam gelirlere bölünüp yüzde oranına çevrilmesiyle yapılır. 

FAVÖK Marjı Nasıl Hesaplanır?

FAVÖK marjı belirli bir formüle bağlı olarak hesaplanır. FAVÖK marjı formülü ise şöyledir:

• FAVÖK Marjı = (FAVÖK / Toplam Gelirler) x 100

Örneğin toplam geliri 3 milyon TL, FAVÖK değeri ise 300 bin TL olan bir şirketi ele alalım. Bu durumda (300.000 x 3.000.000) x 100 şeklindeki hesaplama sonucunda bu şirketin FAVÖK marjını %10 olarak bulabiliriz. 

FAVÖK Marjı Nasıl Yorumlanır?

FAVÖK marjının yüksek olması, şirketin operasyonel faaliyetlerinin satışlara olumlu yönde etki ettiği anlamına gelir. Yüksek marja sahip bir şirkette maliyetler kontrol altında tutuluyordur ve doğru yönetiliyordur. Düşük FAVÖK marjı ise tam tersi şekilde yorumlanır. 

FD/FAVÖK Nedir?

FD/FAVÖK; firma değeri ile faiz, amortisman ve vergi öncesi kârlılık arasındaki oranı ifade eder. Benzer standartlara sahip şirketleri karşılaştırmak için kullanılan bir hesaplama ve analiz yöntemidir. Şirketin net kârının sektördeki karşılığını tespit etme noktasında etkilidir. 

FD/FAVÖK Nasıl Hesaplanır?

FD/FAVÖK, adından da anlaşılacağı üzere Firma Değeri / FAVÖK formülü ile hesaplanır. Fakat bu süreçte firma değerini de doğru hesaplamak gerekir. Firma değeri hesabı için net borç ve piyasa değeri hesabı da yapılmalıdır. Peki net borç, piyasa değeri ve firma değeri nasıl hesaplanır?

Bu hesaplamalarda kullanılacak formüller şu şekildedir:

1. Net Borç = Kısa ve Uzun Vadeli Finansal Borçlar – (Nakit ve Türevleri + Finansal Yatırımlar)
2. Piyasa Değeri = Ödenmiş Sermaye x Hisse Fiyatı
3. Firma Değeri (FD) = Piyasa Değeri + Net Borç

FD/FAVÖK Nasıl Yorumlanır?

FD/FAVÖK yorumu, klasik bir kâr hesabından çok daha fazla detay içerdiği için, şirketin borsadaki işlem değerini ölçme konusunda kullanışlıdır. Bu ölçüm yorumlanırken ise aynı sektördeki rakip firmaların mevcut durumları dikkate alınır. Piyasayı etkileyen firmalar ile karşılaştırma yapmak ve bu doğrultuda yorumlamak, hisse senedi fiyatları belirlenirken uygulanacak en verimli yöntemlerden biridir. 

FAVÖK ve Amortisman Arasındaki İlişki Nedir? 

FAVÖK ve amortisman arasındaki ilişki, hesaplamanın amortisman öncesindeki kârlılığı göstermesiyle alakalıdır. Bu noktada amortisman, analiz edilecek değeri doğrudan etkileyen bir unsur olarak hesaplamada yer alır. Çünkü bir başka analiz yöntemi olan FVÖK, amortisman sonrası kârlılıkla ilgili bilgi verir. FAVÖK ve amortisman arasındaki ilişkiyi daha net anlayabilmek için “FVÖK nedir?” sorusuna da cevap vermek gerekir. 

FVÖK Nedir? 

FVÖK, “Faiz ve Vergi Öncesi Kâr” anlamına gelen ve bir şirketin, ödenecek faizler ve vergilerden önce değerlemesinin yapılmasını sağlayan bir analiz yöntemidir. Amortisman öncesi kârlılık durumu ölçülmediği için FVÖK, FAVÖK’ten daha düşük sonuçlar verir. 

FAVÖK ve FVÖK Arasındaki Fark Nedir? (H2)

FAVÖK ve FVÖK arasındaki temel fark, kârlılık ölçümünde amortisman ve itfa giderlerinin hesaplamaya dahil edilip edilmediğidir. Bu metriğin hesaba dahil edilmeme nedenlerinden biri ise FVÖK değerinin, yatırım maliyetlerini de göz önünde bulundurularak hesaplanmasıdır. FAVÖK’te yatırım kararları sonucu etkilemezken FVÖK’te bu etki görülür. FAVÖK yatırım kararlarında, FVÖK ise finansal performans değerlendirmesinde daha etkili sonuçlar verir. 

FAVÖK ve EBITDA Arasındaki Fark Nedir?

FAVÖK ve EBITDA terimleri, analiz süreçlerinde bazı karışıklıklara yol açabiliyor. Bu nedenle “EBITDA nedir?” sorusuna da cevap verelim. EBITDA, açılımı “Earnings Before Interest Taxes, Depreciation and Amortization” olan ve şirket değerlemede kullanılan bir hesaplama yöntemidir. Türkçede ise FAVÖK anlamına gelir. Yani FAVÖK hesaplaması ile EBITDA hesaplaması arasında hiçbir fark yoktur. İki kısaltma da aynı analiz yöntemini ifade eder. 

FAVÖK ve İşletme Kârı Arasındaki Fark Nedir?

İşletme kârı, ürün ve hizmet üretimiyle ilgili süreçlerin giderleri ve gelirleri dikkate alınarak hesaplanır. FAVÖK’te ise tüm operasyonel giderler hesaplamaya dahil edilir. Bu da kârlılık değerinin daha net anlaşılmasını sağlar. Yani işletme kârı satış bazında bir değer gösterirken FAVÖK, şirketin genel değerini gösterir. 

Bu kavramların aralarındaki farkları daha iyi çözebilmek adına finansal okuryazarlık niteliklerini taşıyor olmalısınız. Çünkü bu tip analizlerin yapılması, profesyonel yaklaşımlar gerektirir. Bu yaklaşımları da finansal okuryazarlık düzeyi yüksek olan yatırımcılar ortaya koyar. Finansal okuryazarlık konusundaki detaylar için ise “Finansal Okuryazarlık Nedir, Neden Önemlidir?” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.