Abonelik İş Modeli Nedir, İşletmeye Faydaları Nelerdir?
Mevcut müşteriyi elde tutmak, çoğu zaman yeni müşteri edinmekten daha zordur. Bu nedenle mevcut müşteri ile uzun süreli ilişki kurmayı sağlayacak stratejiler benimsemenizde fayda vardır. Abonelik iş modelini de bu stratejilerden biri olarak gösterebiliriz. Abonelik modeline uygun bir iş fikri geliştirerek sadık müşterilere sahip olabilirsiniz. Peki, abonelik iş modeli nedir, nasıl çalışır ve abonelik modeline uygun iş fikirleri nelerdir?
Abonelik İş Modeli Nedir?
Abonelik iş modeli; bir işletmenin, bir tüketicinin düzenli ödeme yapma sözüne karşılık olarak düzenli periyotlarla ürün ve hizmet sunmasını kapsayan bir ticari modeldir. Aslında eski bir iş modeli olan abonelik, ilk olarak 17. yüzyılda, kitap ve benzeri yayınların dağıtımıyla ortaya çıkmıştır. Perakende sektörünün yanında dijital hizmetlerin artmasıyla da son yıllarda daha fazla yaygınlaşan bu model, günümüzün en popüler hizmet türlerinden biri haline gelmiş durumda.
Abonelik Modeli Nasıl Çalışır?
Abonelik modelinde süreç, tüketicinin bir ürün veya hizmete abone olmasıyla başlar. Bu modelde müşteri, çoğu zaman sabit olacak şekilde periyodik bir şekilde ödeme yaparak ürün ve hizmetlere abone olur. İşletme ise abonesi olan müşterinin, abonelik dönemi boyunca ilgili ürün veya hizmetlere sürekli olarak ulaşmasını sağlar.
Genellikle tek seferlik satın alma işlemi gerçekleştiren müşteri; aylık, 3 aylık, 6 aylık veya yıllık gibi periyotlar için kredi kartından otomatik ödeme alınmasına izin verir. İşletme ise tekrarlayan ödeme sistemi ile hizmetine abone olan müşterisinden düzenli bir şekilde ödeme alır. Abonelik süresi boyunca müşteri, abone olduğu ürün veya hizmete istediği zaman ulaşır. Abonelik paketi kapsamında ek bir kural olmadığı sürece müşterinin ilgili ürüne erişimi sınırsızdır.
Abonelik Fiyatlandırması Nasıl Yapılır?
Abonelik iş modelinde en kritik noktalardan biri fiyatlandırmadır. Bu modelde müşterilerinize ileriye dönük satışlar yapacağınız için fiyatlandırmayı doğru biçimde yapmalısınız. Ayrıca müşterileriniz, ürün veya hizmetlerinize abone oldukları takdirde maliyet avantajı da elde etmeliler.
Abonelik fiyatlandırmada dikkat etmeniz gereken ilk nokta, müşterilerinize ne kadarlık bir süre için sabit fiyat sunacağınızdır. Aylık aboneliklerde bunu aylık sınırlar içerisinde tutup gerektiğinde, önceden haber vermek kaydıyla fiyatı artırabilirsiniz. Yıllık paketlerde ise en erken fiyat güncellemesini 1 yıl sonra yapabileceğiniz için uzun vadeli finansal stratejilerinizi dikkate almalısınız.
Bunlara ek olarak, abonelik süresi uzadıkça birim fiyatın düşmesi gerekiyor. Uzun süreli müşteri ilişkileri kurabilmek adına müşterilerinize bu avantajı yaratmalısınız. Böylece müşterileriniz aylık abonelik yerine yıllık abonelikleri tercih eder ve sadık müşterilere sahip olma imkânınız artar.
Müşteriler Neden Abonelik Modelini Tercih Eder?
Tüketicilerin abonelik modelini tercih etme nedenlerinin başında kolaylık geliyor. Müşteriler, sürekli ihtiyaçlarını otomatik hale getirme kolaylığı sebebiyle abonelik modelini tercih etmeye eğilimlidirler. Örneğin düzenli dergi okuyan bir kişi, her ay derginin yeni sayısı için yeni bir satın alma sürecine girmek yerine bu işlemi bir kere yaparak dergiye abone olur. Böylece ekstra hiçbir çaba sarf etmeden her ay dergiye erişebilir.
Abonelik modelinin tüketiciler tarafından rağbet görmesindeki bir diğer önemli sebep de elbette fiyat avantajıdır. Abonelik modeliyle müşteriler, tek tek satın aldıklarında daha pahalı olacak ürün ve hizmetlere daha uygun fiyatlarla ulaşma fırsatı yakalarlar.
Özelleştirme ve kişiselleştirme gibi detayları da bu konuda örnek olarak gösterebiliriz. Müşteriler, biri ürün veya hizmeti hangi periyotlarla teslim alacaklarını ve aboneliğin neler içereceğini kendi ihtiyaçlarına göre düzenleyebilirler. Bu sayede ihtiyaç fazlası ürünlere fazladan para ödemek zorunda kalmazlar ve kendilerine özel bir hizmete erişebilirler.
Abonelik Modeli Hangi Sektörler İçin Uygundur?
Abonelik iş modelinin yaygınlaşmasının en önemli sebeplerinden biri, farklı sektörler için uyarlanabilir olmasıdır. Öyle ki bu modelin uygulanabileceği sektör sayısı da oldukça fazladır. Abonelik modelinin hem B2B (işletmeden işletmeye) hem de B2C (işletmeden tüketiciye) alanında faaliyet gösteren sektörlerde kullanılması mümkündür.
Ayrıca abonelikler sadece ürün teslimi değil, bir hizmete erişim üzerinden de satılabilir. Özellikle B2B yazılım programları bu model için çok uygundur. Abonelik sisteminin ortaya çıktığı yayıncılık sektörünü bu konudaki ilk örnek olarak gösterebiliriz. Süreli yayınları takip eden tüketiciler için abonelik modeli oldukça kullanışlıdır.
Abonelik modeline uygun sektörler için yayıncılık dışında eğitim, e-ticaret, otomotiv, sağlık, kozmetik, gıda, yazılım, kiralama gibi çok sayıda örnek gösterebiliriz.
Abonelik Modeline Uygun İş Fikirleri
Abonelik modeli ile sadık müşteriler ve düzenli gelir elde etmek istiyorsanız, bu modele uygun bir iş fikri bulmalısınız. Yeni bir iş fikri bulmanın yanında mevcut işinizdeki ürün ve hizmetleri de bu modele uygun hale getirebilirsiniz. Abonelik iş modeline uygun fikirlerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
- Kitap, dergi ve gazete aboneliği
- Yemek aboneliği
- Kişisel bakım aboneliği
- Spor salonu aboneliği
- Sağlık hizmeti aboneliği
- Araç aboneliği
- Erişim aboneliği
Şimdi, bu abonelik iş modeli örneklerine daha yakından bakalım.
1. Kitap, Dergi ve Gazete Aboneliği
Kitap, dergi ve gazete aboneliği, en klasik yöntemlerden biridir. Dergi ve gazete gibi süreli yayınları, her yeni yayımlanma tarihinde abonelerinize gönderebilirsiniz. Kitap gibi süresiz yayınlarda ise abonelerinize, seçtiği paket kapsamında periyodik olarak bir kitap gönderebilir, kitap aboneliklerini defter, kalem gibi farklı ürünlerle de zenginleştirebilirsiniz.
2. Yemek Aboneliği
Aslında yemek aboneliği, çok sayıda çalışana sahip işletmelerin aldığı catering hizmetidir. Bu açıdan B2B alanında etkin bir hizmet olarak görünse de son yıllarda bireysel tüketicilere düzenli olarak yemek servisi yapan işletmeler de ortaya çıktı. Bu abonelik sisteminde müşterilerinize, anlaştığınız zaman ve miktar doğrultusunda düzenli olarak yemek servisi yapabilirsiniz.
3. Kişisel Bakım Aboneliği
Kozmetik sektörünün yeni bir sistemi olarak hayata geçirilen kişisel bakım aboneliği; cilt bakımı, vücut bakımı, saç bakımı, kadınlar için makyaj malzemeleri veya erkekler için tıraş malzemeleri gibi paketler içerir. Kişisel bakım aboneliği hizmeti vererek bu tarz ürünleri içeren paketleri periyodik olarak müşterilerinize gönderebilirsiniz.
4. Spor Salonu Aboneliği
Spor salonları genellikle abonelik sistemiyle hizmet verir. Bu sistemde de yine abonelik süresinin uzamasıyla fiyatın azalması gibi bir durum söz konusudur. Spor salonu gibi sınırlı büyüklüğe sahip fiziki bir alanda hizmet vermeyi düşünürseniz, aboneliğin önemi de artar. Çünkü abonelik sistemi sayesinde gün içinde salonu kaç kişinin kullanacağını önceden tahmin edebilirsiniz.
5. Sağlık Hizmeti Aboneliği
Sağlık hizmeti aboneliği, çoğunlukla özel hastanelerin sunduğu bir seçenektir. Bu sistemde müşteriler, düzenli bir şekilde ödeme yaparak her ay belirli sayıda check-up veya muayene gibi haklara sahip olurlar.
6. Araç Aboneliği
Araç aboneliği sistemi, sık sık kiralık araca ihtiyaç duyan tüketiciler için kullanışlıdır. Dolayısıyla bu iş fikrini hayata geçirmeniz halinde düzenli kazanç elde edebileceğiniz bir müşteri kitleniz oluşur. Bu abonelik sisteminde müşterileriniz size düzenli olarak ödeme yapar ve abonelik süresi boyunca, pakete dahil olan araç modellerinden dilediğini, dilediği süre boyunca kullanma hakkına sahip olur.
7. Erişim Aboneliği
Erişim aboneliği, yazılım firmalarının kullandığı bir yöntemdir. Bir iş yazılımı geliştirdiğinizi varsayalım. Bu yazılımı bir platform üzerinden sunduğunuzda, müşterileriniz kendi şifreleri ile platforma erişerek yazılımı kullanabilir. Bu noktada müşterilerinize, sisteme erişme hakkını abonelik paketi olarak satabilirsiniz.
Abonelik İş Modelinin İşletmeye Faydaları Nelerdir?
Abonelik iş modeline uygun ürün ve hizmetler sunarak işletmenize ekstra faydalar sağlayabilirsiniz. Bu iş modelinin işletmeler için bazı faydalarını şöyle sıralayabiliriz:
- Yinelenen ve düzenli bir nakit akışına sahip olursunuz.
- Uzun vadeli anlaşmalar sayesinde müşteri sadakatini verimli hale getirebilirsiniz.
- Gelecekteki gelir seviyenizi önceden tahmin edebilir ve daha etkili finansal stratejiler geliştirebilirsiniz.
- Sürekli işletmenize ait ürün ve hizmetleri kullanan müşterilerin markanızla olan bağını güçlendirebilirsiniz.
- Farklı abonelik paketleri sunarak gelir kanallarınızı genişletebilirsiniz.
- Müşteri alışkanlıkları doğrultusunda kişiselleştirilmiş deneyimler sunarak müşteri memnuniyetini artırabilirsiniz.
Abonelik iş modeli üzerinden elde edebileceğiniz bu faydaları devamlı hale getirebilmek için müşterilerinizi iyi tanımalısınız. Müşteri kitlenizin nitelikleri ne olursa olsun beklentileri zaman içinde değişir ve sizin de bu beklentilere cevap vermeniz gerekir. Müşteri beklentilerine cevap verebilmek ve iş modelinizin avantajlarından devamlı olarak faydalanabilmek için “Değişen Müşteri Beklentilerine Cevap Vermenin Yolları” başlıklı yazımızdan ipuçları alabilirsiniz.
